Arnavutluk’ta, Güneydoğu Avrupa ve Batı Balkan ülkelerinin liderlerinin katılımıyla düzenlenen Ukrayna-Güneydoğu Avrupa Zirvesi sona erdi.
Zirvenin sonunda Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ortak basın toplantısı düzenledi.
Rama, burada yaptığı açıklamada, sadece Arnavutluk olarak değil Güneydoğu Avrupa’da aynı tutumu sergileyen ülkeler topluluğu olarak Ukrayna’nın yanında olduklarını ifade etmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Tüm Arnavutluk halkının Ukrayna’nın yanında olduğunu vurgulayan Rama, “İhtiyaç olduğu süre boyunca ve kalıcı barış sağlanıncaya kadar Ukrayna’nın yanında olmaya ve desteklemeye devam edeceğiz.” dedi.
Ukrayna’nın direnmek ve adil bir barış için gerekli tüm araçlarla desteklenmeyi ve yardım edilmeyi hak ettiğini ifade eden Rama, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şu iki şeyi birlikte çok etkileyici bir şekilde yapan Başkan Zelenskiy’e ve Ukrayna halkına hayranlıktan başka bir şeyim yok. Bir yandan acımasız bir saldırgana karşı savaşıyorlar, diğer yandan ise reform için, Avrupa Birliği’ne entegrasyon sürecinde ilerlemek için çalışıyorlar.”
Ukrayna’daki Rus saldırganlığı nedeniyle Batı Balkanlar’da net ve gerçek bir tehlike bulunduğuna işaret eden Rama, Ukrayna’da meydana gelenlerin farklı şekillerde tekrarlanabilme gerçeğinin herkes tarafından görülmesi gerektiğini belirtti.
Ortak açıklama yayımlandı
Öte yandan, zirvenin sonunda katılımcı ülkelerce ortak açıklama yayımlandı.
Arnavutluk Başbakanlığının yayımladığı ortak açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’ya sebepsiz gerçekleştirdiği askeri saldırganlığının Avrupa’nın güvenliğine ve uluslararası barışa yönelik en büyük tehdit olmaya devam ettiği kaydedildi.
Açıklamada, “Bu saldırganlık eylemi kabul edilemez. Bu, BM (Birleşmiş Milletler) Antlaşması da dahil olmak üzere uluslararası hukukun açık bir ihlalidir ve Ukrayna halkına yönelik işlenen bir suçtur.” denildi.
Ukrayna’ya yönelik dayanışma ve desteğin yeniden teyit edildiği, zirveye katılımcı ülkelerin savaştan sonra Ukrayna’nın yeniden ayağa kaldırılması ve inşasında yer alma kararlılıklarının vurgulandığı ortak açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Ukrayna’nın 1991 yılından bu yana uluslararası tanınmış sınırları kapsamındaki bağımsızlığına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan sarsılmaz desteğimizi yineledik. BM Antlaşması ve Ukrayna Barış Formülü uyarınca kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmada Rusya’nın saldırganlığının üstesinden gelmek için her ne kadar süre gerekirse Ukrayna’ya ihtiyaç duyduğu desteği sağlama kararlılığımızı sürdüreceğiz.”
Açıklamada, Ukrayna’ya özgürlük, bağımsızlık ve toprak bütünlüğü için verdiği mücadelede, tüm uluslararası topluma desteğini güçlü bir şekilde artırması çağrısında bulunuldu.
Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’nın geçici olarak işgal edilen topraklarında başkanlık seçimleri düzenleme niyetinin uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğu ve güçlü bir şekilde kınandığı vurgulanan açıklamada, Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol şehri ile Ukrayna’nın Rus işgali altındaki Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinde yapılacak seçimlerin yasa dışı nitelikte olduğu kaydedildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in BM Antlaşması hedef ve ilkeleriyle uyumlu olan Ukrayna Barış Formülü uygulamasına katılımları konusundaki isteklerine yer verilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“NATO müttefikleri ve aday ülkeler, Ukrayna’nın gelecekteki NATO üyeliğine yönelik atılan adımları takdir ediyor ve Ukrayna’nın güvenlik koşulları izin verdiği anda İttifak’a üye olmasını destekliyor. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığının neden olduğu saldırganlık suçu, insanlığa karşı suçlar ve diğer korkunç suçlardan sorumlu olan şahısların adalet önüne çıkarılması yönündeki kesin kararlılığımızın altını çizdik.”
Batı Balkanlar, Ukrayna, Moldova ve Gürcistan’ın Avrupa Birliği’ne (AB) üyeliği yönünde daha fazla ilerleme ve karşılıklı desteğin sağlanmasına yönelik ortak çabaların yoğunlaştırılması yönündeki kararlılığın teyit edildiği açıklamada, “İnsanların güvenli bir şekilde geri dönüşüne ve ekonomik ile tarımsal faaliyetlerin yeniden başlamasına yönelik önemli bir ilk adım olarak, Ukrayna’nın toparlanmasının daha geniş bağlamında mayın temizlemenin öneminin altını çiziyoruz. Biz, Ukrayna’nın dostları, Avrupa kıtasında barışı, istikrarı ve adil refahı ancak bir araya gelerek yeniden tesis edebileceğimize dair güçlü inancımızı teyit ediyoruz.” ifadelerine yer verildi.
Arnavutluk Başbakanlığına göre ortak açıklamada, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatovic, Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic, Bosna Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı Borjana Kristo, Romanya Başbakanı Marcel Ciolacu ve Bulgaristan Başbakanı Nikolay Denkov’un imzası yer aldı.